ارزیابی میزان آفلاتوکسین B1 در بخش‌های مختلف میوه پسته و تأثیر مراحل فرآوری بر مقدار آن

   پسته به‌عنوان مهمترین محصول کشاورزی صادراتی کشور شناخته می‌شود که به‌رغم اهمیت راهبردی آن، چالش‌های بسیاری در مسیر تولید و ارایه آن به مصرف‌کننده وجود دارد. میوه پسته بستر مناسبی برای رشد کپک‌های مولد توکسین از جمله گونه‌های آسپرژیلوس است. هدف از این تحقیق مقایسه میزان آفلاتوکسین در قسمت‌های مختلف میوه، قبل و بعد از برداشت و در انواع پسته‌ها بود. برای این هدف، از میوه‌های سالم و زودخندان قبل از برداشت در مرحله باغ و همچنین از مراحل مختلف فرآوری میوه پسته در ترمینال‌های فرآوری، نمونه‌برداری صورت گرفت. مقدار آفلاتوکسین B1 در نمونه‌ها با استفاده از کیت تشخیص الایزا اندازه‌گیری گردید. میانگین مقدار آفلاتوکسین در مغز پسته‌های زودخندان و سالم نمونه‌برداری شده قبل از برداشت به‌ترتیب 2/10 و 8/1 (ng/g) بود. انواع پسته‌های فرآوری شده سطوح متفاوتی از مقدار آفلاتوکسین را نشان دادند و مقدار آفلاتوکسین در پسته‌های لکه‌دار، ریز، روآبی و خندان به‌ترتیب 21، 4، 15 و 2 برابر بیشتر از پسته‌های بدون لکه، درشت، زیرآبی، و غیرخندان بود. وجود آفلاتوکسین در نمونه‌های پسته در باغ و نمونه‌های فرآوری‌شده نشان‌دهنده آلودگی به قارچ‌های مولد آن تحت شرایط باغی است، که در صورت فراهم شدن شرایط مناسب بعد از برداشت نیز می‌تواند گسترش یابد. با شناسایی و جداسازی منابع آلودگی در مراحل اولیه و پس از فرآوری در یک توده پسته می‌توان سطح آلودگی به آفلاتوکسین را کاهش داد و پسته عاری از آلودگی تولید نمود.